Bruggen die de essentiële verbindingen vormen voor het drukke verkeer in de Maasstad, maar die ook bedrijfszeker bediend moeten worden zodat de intensieve scheepvaart vlotte doorgang heeft. Als je dan noodzakelijke technische vernieuwingen wilt doorvoeren bij die onmisbare bruggen, moet je snel, efficiënt én grondig te werk gaan. En er ondertussen voor zorgen dat de stad en haar waterwegen zo goed mogelijk blijven doorstromen. Een forse uitdaging voor BAM Infra Verkeerstechniek. Eentje die dan ook op z'n Rotterdams werd benaderd: aanpakken, doorwerken en de klus klaren!
Ed Bakker, Productgroepleider Tunneltechnische Installaties en Natte Infrastructuur bij BAM Infra Verkeerstechniek was van A tot Z bij dit grootscheepse project betrokken. In het kort legt hij uit wat de 'klus' inhield: ‘We hebben het hier over maar liefst zeven bruggen in het hart van Rotterdam: de Rijnhavenbrug, de Lodewijk Pincoffsbrug, de Piekbrug, de Binnenhavenbrug, de Spoorweghavenbrug, de Koninginnebrug en de beeldbepalende Erasmusbrug. Daarbovenop kwam nog de bedienpost op de Kop van Zuid. Onze opdracht vanuit de gemeente Rotterdam was het vernieuwen van de besturingstechnische installaties en het gedeeltelijk vervangen van de elektrotechnische installaties. Kort gezegd: alles wat de bruggen regelt en aanstuurt, inclusief de bijbehorende zaken als camera's enzovoort.’
De aanleiding: de besturing van de bruggen was aan grondige modernisering toe. De systemen waren hoofdzakelijk relaisgestuurd; een verouderde techniek, die storingsrisico's met zich meebracht voor de steeds drukker geworden stad en waterwegen. Computers zouden die functie moeten overnemen en verbeteren. Nieuwe software, specifieke programmering en uitgebreide tests gingen aan de installatie vooraf.
Hoewel de daadwerkelijke werkzaamheden voor het publiek nauwelijks zichtbaar zouden zijn (die vonden plaats in technische ruimtes van de bruggen, controlecentra of op andere locaties), was de impact voor de buitenwereld hoog. Een brug waaraan technische renovatiewerkzaamheden worden uitgevoerd, is immers tijdelijk helemaal niet of slechts beperkt beschikbaar. Dat heeft uiteraard een enorme impact op de verkeersstromen, helemaal bij een cruciale verbinding als de Erasmusbrug. Ed Bakker: ‘Ja, het vraagt nogal wat van het omgevingsmanagement. Dus is het overleg met stakeholders en met alle andere betrokken partijen enorm belangrijk. Dit hebben we in samenwerking met de gemeente Rotterdam gedaan. Denk dan aan planning van wegcapaciteit bij de omleidingen, naadloze afstemming met ov-bedrijf RET en bijvoorbeeld de havendienst. Efficiency én veiligheid voor alles.’
Wegomleidingen, verkeersmaatregelen, strakke tijdsplanningen… Om de technische werkzaamheden te kunnen laten plaatsvinden, moesten er dus nog heel veel andere zaken goed worden voorbereid. ‘En dan kun je niet uitgaan van één plan. Je moet altijd nog een plan B hebben voor onvoorziene situaties’, zegt Ed Bakker. ‘Het laatste wat je wilt is een verkeersinfarct in een van de grootste havensteden ter wereld. Dat is immers niet alleen enorm vervelend, kostbaar en schadelijk, maar ook nadelig voor je reputatie als vooraanstaand aannemingsbedrijf. Je wilt dus alles tot in het kleinste detail voor elkaar hebben.’
Veel haken en ogen, veel 'wat-als'-scenario's en de bijbehorende oplossingen kwamen kijken bij de upgrade van de zeven Rotterdamse bruggen.
En dan de techniek. Om een nauwgezet beeld te hebben van alle bestaande installaties, hun onderhoudsstatus en de aan- of afwezigheid en precieze locatie van diverse materialen en voorzieningen, moest eerst een totale 'nul-inspectie' worden gedaan van de situatie bij elke brug afzonderlijk. Ed Bakker: ‘Ook hier kun en mag je natuurlijk niets aan het toeval overlaten. In de loop der jaren kunnen er kleine aanpassingen aan de systemen zijn gemaakt die wellicht niet altijd zijn gedocumenteerd, of in werkelijkheid net even anders zijn dan op de tekening. Daar wil je dan niet tijdens de uitvoering van het project pas achter komen. Verrassingen moesten uitgesloten zijn. We maakten dus eerst een complete, gedetailleerde inventarisatie van alle ins & outs, zodat we precies wisten wat ons te doen stond.’
Daarna volgden ontwerpen, tijdsplanningen, definitieve ontwerpen en de inkoop van alle benodigde materialen en technieken, ook wat betreft de automatisering. En vervolgens kwam de proef op de som: de daadwerkelijke uitvoering van het project. Brug voor brug, verbinding na verbinding. Iedere stap met een permanente blik op de kalender, de klok, de secondewijzer en de actuele situatie in de omgeving. Een aanpak op basis van datgene waarin BAM Infra sterk is: een volledig en samenhangend pakket van diensten en expertises, maar ook de aanwezigheid van aanvullende disciplines. En tot slot grote ervaring met project- en omgevingsmanagement. Plus de kracht en kennis om bij verrassingen snel te kunnen omschakelen.
Zo werd het project in een periode van 28 maanden (2014-2017) feilloos binnen de tijdplanning opgeleverd. Tot tevredenheid van de gemeente Rotterdam, die de uitvoering omschrijft als 'goed, vakkundig en conform de eisen'. Ed Bakker: ‘Daar doe je het voor, samen met alle betrokken partijen. En uiteindelijk ook voor alle gebruikers van weg- en waterverkeer in Rotterdam. Een project om trots op te zijn. En dan weer doorgaan. Want dat doen ze in Rotterdam ook: aanpakken, doorwerken en geen tijd hebben voor borstklopperij. Op naar de volgende klus.’