De Amsterdamse kademuren vernieuwen: innovatief, duurzaam en opschaalbaar
Gemeente Amsterdam heeft meer dan 600 kilometer aan kademuren in eigendom, waarvan ruim 200 kilometer de klassieke kademuur die bestaat uit een gemetselde gewichtsmuur op een houten vloer. Vooral in de historische binnenstad zijn veel kwetsbare kades, die vaak meer dan honderd jaar oud zijn. Veel kademuren zijn aan het einde van hun levensduur. Ook worden de kades zwaarder belast dan waar ze oorspronkelijk voor ontworpen zijn. Daarom moeten ze worden vernieuwd. Omdat het om een groot aantal kilometers gaat, vraagt dat om slimme, duurzame en efficiënte oplossingen. Samen met de markt heeft gemeente Amsterdam nieuwe oplossingen ontwikkeld om de kwetsbare kademuren in de stad op een slimme manier te vervangen.
Combinatie Koningsgracht
BAM en Royal HaskoningDHV vormen samen Koningsgracht. Wij zijn als één van de drie combinaties aangewezen om samen met gemeente Amsterdam deze opgave aan te gaan om de kademuren te vernieuwen. We zijn door de gemeente geselecteerd door onze innovatieve SAVE-methode: Samen Amsterdamse kademuren VErnieuwen.
Innovatieve SAVE-methode
Voor gemeente Amsterdam zijn wij op zoek gegaan naar een innovatieve manier om de kademuren te vernieuwen. De SAVE-methode is opschaalbaar. Dit betekent dat we met deze methode bijna alle Amsterdamse kades kunnen vernieuwen. We werken met relatief klein materieel en kleine materialen, om zo de gracht en kade bereikbaar te houden. Daarnaast hergebruiken we zoveel mogelijk materiaal. De essentie van SAVE is dat we stap voor stap de kademuur vernieuwen. Als een ‘trein’ verplaatsen wij ons werkterrein op pontons langs de kademuur. Voor ons uit verschuiven de woonboten tijdelijk naar een andere plek en achter ons laten wij een nieuwe gebruiksklare kade achter. De vloer van de nieuwe kademuurconstructie maken we in delen in de sleufkist. De sleufkist gebruiken we als een herbruikbare mal om de vloer van de constructie in te maken.
Met de SAVE-methode innoveren wij zowel het proces als het product. Onze belangrijkste innovatie is het gebruik van sleufkisten als tijdelijke keervoorziening tijdens de kademuurvernieuwing. Dit is nog nergens eerder toegepast bij een kademuurvernieuwing. In maart 2022 heeft gemeente Amsterdam het definitief ontwerp goedgekeurd. In april 2023 zijn wij gestart met de uitvoering van de pilot op de Brouwersgracht welke wij ruim een jaar later succesvol hebben opgeleverd. Koningsgracht bereidt nu het sluiten van de raamovereenkomst voor, waar we in 2025 mee verwachten te starten om meer kademuren in Amsterdam te vernieuwen.
Voordelen
Toepassing van de SAVE-methode heeft de volgende voordelen:
- Het is een opschaalbare toepassing, waar vrijwel alle situaties uit de Amsterdamse binnenstad door ons SAVE-concept te realiseren zijn.
- Het is flexibel, waardoor zinkers, obstakels, hoogteverschillen en afwijkende stukken kademuur (binnen randvoorwaarden) kunnen worden opgenomen in het ontwerp.
- Het heeft aantoonbaar geen invloed heeft op nabije panden, bruggen en riolering zelfs als deze als ‘rood’ gekenmerkt zijn. Dit geldt zowel voor trillingen als verplaatsingen.
- Het kan een speciale boomoplossing toepassen. Hiermee kunnen de meeste bomen aan de Amsterdamse kade worden behouden.
- Weg en waterweg blijven open voor verkeer, ook voor nood- en hulpdiensten. Dit is afhankelijk van de breedte van de kade.
- Het is een ongeëvenaard duurzaam concept, uitgedrukt in een zeer lage MKI.
- Het verbetert het onderwaterleven in de Amsterdamse grachten, door het toepassen van X-stream blocks.
- Het is zeer duurzaam ontworpen met een levensduur van 200 jaar voor de palen en de vloer, en 100 jaar voor de wand.
- Het kan in kleine stukken van 45m worden gerealiseerd, Zo hoeft slechts een beperkt deel van de kade afgesloten te worden. Dit deel wordt direct vrijgegeven na realisatie van dit betreffende deel.