Huidige busstalling OV-bureau Groningen Drenthe
De busstalling van het OV-bureau Groningen Drenthe breiden we uit. Met een oppervlakte van ruim 31.000 vierkante meter is er eind dit jaar dubbel zoveel plek voor het stallen en opladen van elektrische bussen. Daarnaast kunnen ook de waterstofbussen ruimer gestald worden. Met alle betrokken partners werkten we intensief samen in een bouwteam. Om zo alle nodige kennis aan tafel te hebben en het in één keer goed te doen. ‘Het is een ingewikkeld traject met veel onzekerheden, waarin meerdere opdrachten door elkaar heen lopen. Je hebt ook te maken met veel diverse actoren,’ aldus Peter Mul, programmamanager bij OV-bureau Groningen Drenthe. ‘Dat wilden we met een bouwteam zorgvuldig voorbereiden.’
De uitbreiding van de busstalling is noodzakelijk om plek te bieden aan een deel van de ongeveer 160 nieuwe elektrische bussen die in deze stalling geladen zullen worden. De locatie krijgt een nieuwe laadinfrastructuur en een nieuwe aansluiting op het elektriciteitsnet. Een investering waarmee het openbaar busvervoer in Groningen en Drenthe een leidende positie inneemt in Europa in de overgang naar stil, schoon en duurzaam busvervoer. En er is veel belangstelling uit Europa voor deze unieke fossielvrije stalling, waar alleen nog gebruik gemaakt wordt van duurzame energiedragers: groene stroom, groene waterstof en -in beperkte mate- hernieuwbare biodiesel. Dit alles op een zeer compact en efficiënt ingericht terrein.
Naast het slopen van kantoorpanden en bedrijfshallen - met daarin veel asbest en, er onder, vervuilde grond - zijn asfalt, riolering, straatwerk, terreininrichting en laadvoorzieningen de belangrijkste werkzaamheden die we uitvoeren. De locatie van de uitbreiding is bekend terrein voor BAM. Al in 2015 realiseerden we er – toen OV-bureau Groningen Drenthe de helft van de oude sociale werkvoorziening aan de Peizerweg kon kopen – een busstalling voor dieselbussen. Vorig jaar kon het OV-bureau Groningen Drenthe ook de andere helft van de sociale werkvoorziening kopen, waardoor er ruimte is om verder uit te breiden.
Voor de aanleg van de busstalling koos OV-bureau Groningen Drenthe voor een twee fasen aanbesteding. Allereerst een aanbesteding op prijs en kwaliteit voor de sloop en het bouwrijp maken, plus de bouwteamfase. De bouwteampartner kreeg daarmee het eerste recht op de uitvoering van de aanlegfase. De aanneemovereenkomst die opgesteld wordt in de bouwteamfase vormt de tweede fase. ‘Het is een ingewikkeld traject met veel risico’s door onder andere de omvangrijke sloop van een gebouw waarbij je van alles kunt tegenkomen, een vergunningstraject, de ecologie, de ondergrond’, aldus Peter Mul. ‘Met een bouwteam kregen we alle nodige kennis aan tafel om het traject en de planning ervan zorgvuldig voor te bereiden. Dan kun je het in één keer goed doen, in plaats van dat je steeds voor verrassingen komt te staan.’
BAM won de aanbesteding onder andere op de visie op duurzaamheid en circulariteit, maar ook door de risicobeheersing. Marin Kruiter, projectleider bij BAM Infra Nederland, vertelt: ‘In samenwerking met een specialist op het gebied van slopen met maximaal hergebruik planden we de sloop. Alle materialen die vrijkomen bij de sloop, passen we zoveel mogelijk toe bij de realisatie van de uitbreiding van de busstalling. Zo wordt bijvoorbeeld het beton vergruist en verwerkt in de fundering van de nieuwe bestrating. De overige materialen worden hergebruikt in de regio. De verontreinigde materialen, 1 procent van het totaal, verwijderen we uit de keten.’
‘Vanuit de ambitie om een circulaire bouwonderneming te zijn, gaan we juist ook deze samenwerkingen aan om onze duurzaamheidsambities te realiseren,’ vervolgt Kruiter. ‘Duurzaamheid is naast digitalisering en industrialisatie één van de centrale thema’s in onze strategie ‘Building a sustainable tomorrow’. Vanaf 2030 moet het gebruik van primaire grondstoffen binnen onze projecten zijn gehalveerd. We willen laten zien dat het anders kan en moet. Om zo de aarde op de juiste manier door te geven aan de volgende generaties. Voor een mooier Nederland.’
Na de zomer is het bouwteam aan de slag gegaan met het ontwerp. ‘Samen met ingenieursbureau Geonius hebben we het ontwerp gemaakt, waarbij wij de technische input leverden’, legt Kruiter uit. ‘Zo is er bijvoorbeeld een verhardingsberekening gemaakt en hebben onze eigen verhardingstechnologen en laboranten geadviseerd welke verharding toegepast moest worden. De slappe grond daar, was voor ons geen verrassing. Wat we destijds voor de dieselbussen hebben aangelegd, is niet meer geschikt. Elektrische bussen zijn anderhalf tot twee keer zwaarder. Je krijgt veel hogere as-lasten, banden die drukken daardoor veel harder op de verharding, en iedere dag exact op dezelfde plaats. Een andere constructie dan we traditioneel gewend zijn is dus noodzakelijk, anders krijg je deuken in je verharding of je verharding gaat scheuren. Deze specifieke situatie vraagt een andere denkwijze en een ander ontwerp.’
Ook de planning van alle werkzaamheden is uitvoerig besproken in het bouwteam. Mul: ‘Juist door bij elkaar te zitten, begrijp je veel beter elkaars belangen. Je moet elkaars deskundigheid ook hoog hebben zitten. Want er zijn zoveel stappen die op elkaar volgen en die je niet tegelijkertijd moet zetten. Ik ben positief verrast door de inbreng en de nuchterheid aan tafel. Samen houd je elkaar scherp. En juist door je blik te verruimen, haal je het optimale uit een project. Als je souplesse in het bouwteam hebt, dan gaat het goed. Het klinkt misschien allemaal heel simpel, maar als je ervoor staat heb je wel de mensen nodig die het samen met je willen doen. Dat kan over grote zaken gaan, bijvoorbeeld toen we onverwacht extra asbest tegenkwamen, maar ook over iets als het leegstandbeheer toen er mogelijk vleermuizen in het oude pand aanwezig waren. Tijdens zo’n periode ligt alles stil, en kun je te maken krijgen met kraak, maar ook met diefstal of vandalisme. In een bouwteam wordt het echt leuk werken als er een goed idee tot stand komt en je achteraf niet weet van wie dat idee was. Dan ben je echt aan het samenwerken.’
Eind vorig jaar leverde het bouwteam een ontwerp op dat technisch maakbaar en haalbaar is. Daarmee schreven we in op de aanleg. Mul: ‘Omdat BAM vanuit de sloop en het ontwerp exact op de hoogte was van de materie, durfden ze een vaste eindprijs te geven. Voor ons was dat belangrijk. Kruiter: ‘We zijn aangesteld als hoofdaannemer, ook voor de opdracht vanuit busmaatschappij Qbuzz voor het realiseren van alle laadinfrastructuur. ‘Werken met één aannemer heeft als voordeel dat de planningen van verschillende disciplines naadloos op elkaar kunnen aansluiten en er synergievoordeel optreedt’, vult Mul aan.
Even leek het project versneld te kunnen worden afgerond, maar door het tijdens de sloop aangetroffen asbest is de optimalisatie in de planning niet meer te realiseren. Medio november leveren we – volgens de afgesproken deadline – de busstalling op.