Alles voor een veilige bouwplaats
Marique Ruijs werkt sinds 2012 bij de afdeling Materiaaltechnologie. Afgelopen jaar was ze nauw betrokken bij het opstellen van de richtlijn Methode gewogen rijpheid binnen BAM. Deze methode is belangrijk om op een veilige manier te werken. Marique legt uit waarom.
Nieuwe wereld
‘Na mijn studie Bouwkunde aan de TU Eindhoven ambieerde ik geen functie als constructeur. Liever wilde ik in een laboratorium werken waar ik onderzoeken en testen kan doen. Dat werd het R&D centrum van Beamix (nu Weber Beamix), dé droge mortel specialist’, aldus Marique. ‘Mijn eerste kennismaking met betontechnologie. Een nieuwe wereld ging er voor mij open. Om mijn kennis over beton bij te spijkeren heb ik in de avonduren een aantal opleidingen gevolgd. Na Beamix werkte ik bij BAS (nu Concrefy) en kreeg ik ook meer advieswerk. Begin 2010 had de afdeling Materiaaltechnologie bij BAM Infraconsult een extra kracht nodig. Die kans greep ik meteen. Na een periode als inhuurkracht kwam ik in 2012 in dienst bij deze afdeling. Wat ik fijn vind, is samen met mijn collega’s sparren over beton of overleggen over nieuwe ontwikkelingen. Zelfs de meest ervaren betontecholoog komt regelmatig nieuwe dingen in zijn vak tegen! Dat maakt dit vak zo interessant en afwisselend.’
'Als een scheur een probleem is, dan bedenk ik een oplossing om deze te voorkomen.’
Chemisch proces
‘Mijn taak is ervoor te zorgen dat het (gewapende) beton in een constructie sterk genoeg is, maar zeker ook blijft tijdens de gehele levensduur. Binnen de infrastructuur is dat meestal 100 jaar. Ik kijk bij projecten al in de ontwerpfase mee waaraan betonmengsels moeten voldoen om die levensduur te garanderen’, beschrijft Marique. ‘Daarbij houd ik uiteraard rekening met de normen en de aanvullingen hierop van Rijkswaterstaat en ProRail. Daarnaast heb ik in mijn functie veel te maken met verhardingsbeheersing. Na het storten van beton ontstaat er een chemisch proces, waardoor het beton verhardt, maar ook eerst opwarmt en daarna afkoelt. Die veranderingen kunnen leiden tot spanningen, en soms ook tot scheuren. Dat proces moet je goed voorspellen en volgen. Als een scheur een probleem is, dan bedenk ik een oplossing om deze te voorkomen.’
'Zo werken we allemaal op een veilige manier.’
Methode gewogen rijpheid
‘In het bouwproces gaan we ervan uit dat de benodigde eindsterkte van beton na 28 dagen is bereikt (onder laboratoriumomstandigheden: 20 graden Celsius). Maar hoe mooi is het als je de bekisting van bijvoorbeeld een viaduct al na 14 dagen kan weghalen, omdat het jonge beton van het viaduct al sterk genoeg is om zichzelf te dragen. Voor een veilige bouwplaats moeten we natuurlijk wel zeker weten dat het beton de benodigde sterkte heeft! Het cement in beton reageert met water en wordt na het storten harder waardoor het beton sterker wordt. Een proces van dagen en soms weken. Als de temperatuur van het beton tijdens het verharden warmer is, dan gaat het proces van sterkteontwikkeling sneller. En langzamer als het kouder is.
Met temperatuursensoren in het beton lezen wij de geschiedenis in tijd en temperatuur af. Met behulp van de methode gewogen rijpheid vergelijken wij deze data met de test van de betoncentrale met hetzelfde betonmengsel onder laboratoriumomstandigheden. Op basis daarvan trekken wij onze conclusies over de sterkteontwikkeling in de constructie’, aldus Marique. ‘Aan de NEN norm over deze methode zitten veel haken en ogen. Er zijn veel stappen en keuzes. Een verkeerde interpretatie is daardoor goed mogelijk. Omdat dit tot onveilige situaties kan leiden, hebben wij een veilige richtlijn voor de Methode gewogen rijpheid gemaakt. Deze richtlijn moet iedereen in ieder geval volgen als er geen betontechnoloog van BAM betrokken is bij het project. Zo werken we allemaal op een veilige manier.’
'Bewust passen we daarbij een verschuiving naar beneden toe om veiligheid in te bouwen.'
Zeven stappen
‘Bij deze richtlijn volgen we zeven stappen. Allereerst stellen we vast waarom we de druksterkte van het verhardende beton moeten bepalen. Moet de bekisting weg, moeten we de voorspanning aanbrengen, moeten we de onderwaterbetonvloer afpompen, of is het nodig voor de nabehandelingsduur? In veel gevallen bepaalt de constructeur de benodigde kubusdruksterkte en waar deze moet gelden (dus waar de sensoren in het beton moeten komen). Daarna vragen we de testresultaten van de betoncentrale op en checken we of deze voldoen aan onze voorwaarden Vervolgens bepalen we de ijklijn. De verschuiving hangt af van verschillende factoren. Pas als we deze stappen hebben doorlopen, storten we het beton. Met behulp van de ingestorte sensoren doen we als laatste stap de metingen in het verhardende beton en bepalen wij de druksterke (ontwikkeling).‘
'Graag delen we onze richtlijn als dat ervoor zorgt dat er minder ongelukken gebeuren op de bouwplaats.'
Jouw Veiligheid is Mijn Veiligheid
‘De richtlijn methode gewogen rijpheid is een interne richtlijn, maar we zijn open en transparant hierin. In het artikel ‘Gewogen rijpheid op de bouwplaats’ op Cement Online komt de eenduidige toepassing van deze richtlijn aan bod. Alles voor een veilige bouwplaats. Nog te veel ongelukken hebben te maken met de bouwfasering. Veiligheid tijdens het bouwen is essentieel. Graag delen we onze richtlijn als dat ervoor zorgt dat er minder ongelukken gebeuren op de bouwplaats. Jouw Veiligheid is Mijn Veiligheid zeggen we binnen BAM!’