Een geïndustrialiseerde aanpak kan de vervangings- en renovatieopgave in ons land voor een groot deel oplossen. Wij ontwikkelden met beton- en staalreparateur SealteQ en Nebest Adviesgroep een innovatief concept om de levensduur van bruggen en viaducten te verlengen. De insteek is zoveel mogelijk renoveren om ingrijpende vervanging te voorkomen.
Duizenden bruggen, viaducten, sluizen en tunnels zijn in de naoorlogse periode gebouwd en bereiken het einde van hun levensduur. Oorzaken zijn onder andere materiaaldegradatie, toegenomen verkeersintensiteit en gestegen verkeersbelasting. Om de kunstwerken desondanks in stand te houden, staan opdrachtgevers en opdrachtnemers voor een grote uitdaging. Daar was de afgelopen jaren minder aandacht voor, mede door het ontbreken van de juiste informatie, waardoor nu in korte tijd op grote schaal moet worden doorgepakt.
Opdrachtgevers hebben de klus, samen met de markt, de komende decennia te klaren, terwijl de middelen beperkt zijn. Dat geldt niet alleen voor de budgetten, maar ook voor vakmensen, grondstoffen en materialen. De oplossingen moeten vooral duurzaam en maatschappelijk verantwoord zijn, gericht op vergaande efficiëntie en circulariteit.
BAM, SealteQ en Nebest zien de noodzaak van slimme, efficiënte oplossingen voor deze opgave. Wat eerst nodig is, is inzicht in de constructieve toestand van de kunstwerken. Vaak ontbreekt het hieraan, of zijn de gegevens te versnipperd om een volledig beeld te krijgen.
De veronderstelling is dat diverse kunstwerken langer inzetbaar zijn, omdat betonconstructies vaak langer houdbaar zijn dan bij de bouw werd aangenomen. Dit geldt zeker als enkele noodzakelijke reparaties en/of versterkingen worden uitgevoerd. Inzetten dus op duurzame levensduurverlenging, waardoor volledige vervanging of complexe grootschalige renovatie niet of nauwelijks nodig is. Dit beperkt tevens de CO2-uitstoot en de inzet van nieuwe grondstoffen en materialen, terwijl de veiligheid van de constructies sneller wordt geborgd.
Samen met SealteQ en Nebest richten wij ons op de levensduurverlenging van zoveel mogelijk betonbruggen. Dankzij een geïndustrialiseerde aanpak is de renovatie een strak geleid proces dat heel efficiënt en goed wordt uitgevoerd. Dat begint met een grondige onafhankelijke inspectie, als basis voor het plan van aanpak.
Tijdens een bureaustudie vindt een beoordeling plaats van de beschikbare rapportages en data. Vervolgens wordt een gedetailleerde, risicogestuurde inspectie met nulopname uitgevoerd die snel een beeld geeft van het object. Dit gebeurt met innovatieve inspectiemethodes, waaronder drones. Kunstwerken die nader onderzoek nodig hebben, komen in aanmerking voor herberekeningen of materiaalonderzoek. Dit grondige voortraject maakt duidelijk welke kunstwerken voor onderhoud in aanmerking komen en wat de oorzaken zijn. De resultaten worden gepresenteerd in overzichtelijke dashboards om de meerjarige onderhoudsplanning vast te stellen om de bruggen en viaducten in het areaal te onderhouden en – zo nodig – te versterken. Wij trekken samen met Nebest trekken in deze fase op. De aanpak levert veel meer inzicht op dan de gebruikelijke NEN 2767-inspecties, zodat direct de juiste prioriteiten worden gesteld.
De uitvoering zelf is een strak geregisseerd, geïndustrialiseerd proces dat bestaat uit een vaste aanpak met een vaste ploeg op basis van de gecategoriseerde schade. Samen met SealteQ hebben wij met onze expertise invulling gegeven aan de meest efficiënte aanpak voor verschillende beton- en asfaltschades bij bruggen en viaducten. Een geclassificeerde schade leidt via de beslisboom, opgesteld door verschillende specialisten, tot een van de gestandaardiseerde reparatiemethodes om de levensduur te verlengen. Hiermee worden de meeste schades afgehandeld. De rest vraagt om maatwerk dat altijd blijft.
De feedback van de uitvoerende teams is weer input voor de gestandaardiseerde processen die daardoor steeds efficiënter en beter worden. De kracht zit hem ook in het steeds inzetten van hetzelfde team, dat de lessons learned gelijk inzet op het volgende renovatieproject. Het projectteam neemt tevens het onderhoud aan asfalt, geleiderail, leuningwerk, voegovergangen, opleggingen en dergelijke voor zijn rekening, evenals het verkeersmanagement. Dit om opdrachtgevers volledig te ontzorgen.
Om grip te houden op het areaal is monitoring van de gerenoveerde kunstwerken en andere areaalobjecten een belangrijke volgende stap. Wij verkennen de inzet van sensoren om eventuele trillingen of scheurontwikkeling van een brug of viaduct te meten. Dit kan op bepaalde momenten gebeuren of beheerders kunnen kiezen voor continue monitoring. De levensduur van de constructie wordt zo maximaal benut, omdat voortdurend informatie beschikbaar is over de constructieve staat. Vele kunstwerken kunnen zo veel langer worden behouden, waardoor de vervangings- en renovatieopgave over veel meer jaren kan worden verspreid.
Wij nemen desgewenst het beheer en onderhoud van het hele areaal van opdrachtgevers over, waarin data, inspectie, analyse, strategiebepaling, onderhoudsplanning, realisatie en monitoring – in samenwerking met partners – over een afgesproken periode zijn geïntegreerd. Digitalisering en nieuwe technologieën spelen hierbij een steeds grotere rol. Wij zetten asset management met artificial intelligence bijvoorbeeld al in voor gebiedsgericht onderhoud voor de contracten Midden-Noord en Zuid-Kennemerland IJmond voor de provincie Noord-Holland, samen met combinatiepartners. Ook levert het datagedreven onderhoud van diverse kunstwerken in Oost-Nederland voor Rijkswaterstaat, eveneens samen met partners. Er komen nieuwe databronnen bij en de voorspellende kracht van slimme computermodellen wordt steeds groter, waardoor de voordelen in de vorm van beter, efficiënter, duurzamer en voorspelbaarder beheer en onderhoud steeds sterker worden.
De kracht van het renovatieconcept is de combinatie van grondige inspectie, inzichtelijke informatie, optimale onderhoudsplanning en gestandaardiseerde uitvoering. Cruciaal is die uitgebreide inspectie aan de voorkant die vroegtijdig inzicht geeft. Met Nebest en SealteQ kunnen wij op basis hiervan samen met opdrachtgevers het optimale meerjarige onderhoudsprogramma bepalen en vervolgens op de beste en meest efficiënte wijze uitvoeren. Zo verdient de investering in het voortraject zich terug in de uitvoeringsfase. Hierbij worden zoveel mogelijk werkzaamheden gecombineerd, wat eveneens de minste omgevingshinder oplevert. Door bij het onderhoud in te zetten op levensduurverlenging, voorkomt deze aanpak vervanging en grootschalige renovaties van kunstwerken. Zo is dit concept een oplossing voor de grote vervangings- en renovatieopgave en draagt het tevens bij aan de circulaire doelstellingen van opdrachtgevers.
Bron: Civiele Techniek.